Stwierdzenie nabycia spadku u notariusza
Stwierdzenie nabycia spadku u notariusza (notarialne stwierdzenie nabycia spadku, Akt poświadczenia dziedziczenia – APD) cieszy się dużą popularnością, w szczególności ze względu na szybkość procedury. Aby formalnie stwierdzić spadek u notariusza nie trzeba kierować sprawy do sądu – zarejestrowany Akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza wywołuje takie same skutki prawne jak prawomocne postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku.
Aby przeprowadzić spadek u notariusza konieczne jest sporządzenie protokołu z przyjęcia oświadczeń o przyjęciu spadku, protokołu dziedziczenia oraz Aktu poświadczenia dziedziczenia. Jeżeli zmarły pozostawił testament, notariusz, przed sporządzeniem protokołu dziedziczenia, sporządza protokół z otwarcia i ogłoszenia testamentu.
Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone wyłącznie w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania; brak oświadczenia spadkobiercy w terminie określonym powyżej jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.
Notariusz, aby skutecznie stwierdzić nabycie spadku, w pierwszej kolejności ustala czy spadkodawca sporządził testament i w jakiej formie oraz jaki jest krąg spadkobierców ustawowych.
Nabycie spadku u notariusza jest możliwe wyłącznie w obecności wszystkich spadkobierców ustawowych i spadkobierców testamentowych. Nawet wówczas gdy zmarły pozostawił testament, i spadkobierca testamentowy dochodzi do dziedziczenia, przy sporządzaniu protokołu dziedziczenia wymagana jest również obecność wszystkich spadkobierców ustawowych.
Dokumenty niezbędne do przeprowadzenia notarialnego stwierdzenia nabycia spadku
Dokumenty niezbędne do przeprowadzenia spadku u notariusza będą różne w zależności od konkretnej sytuacji, jednak w każdym przypadku będzie potrzebny odpis skrócony aktu zgonu spadkodawcy oraz odpisy skrócone aktów stanu cywilnego (urodzenia bądź małżeństwa) wszystkich spadkobierców. Jeżeli zmarły pozostawił testament, konieczne jest przedłożenie notariuszowi oryginału testamentu bądź wypisu aktu notarialnego zawierającego testament. Ponadto konieczne jest podanie notariuszowi numeru PESEL spadkodawcy i informacji o ostatnim jego miejscu zwykłego pobytu. Dodatkowo notariusz ustala nieruchomości, których właścicielem lub współwłaścicielem był zmarły. Oryginały dokumentów, tj. odpisy aktów stanu cywilnego oraz testament pozostają w kancelarii notarialnej.
Koszty stwierdzenia nabycia spadku przez notariusza
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej, wynagrodzenie notariusza za sporządzenie protokołu z przyjęcia oświadczenia o przyjęciu spadku wynosi 50,00 zł netto od osoby, protokołu dziedziczenia po jednej osobie 100,00 zł netto, Aktu poświadczenia dziedziczenia po jednej osobie 50,00 zł netto. Jeżeli konieczne jest sporządzenie protokołu z otwarcia i ogłoszenia testamentu, to koszt takiej czynności wynosi 50,00 zł netto od jednego testamentu. Do wskazanych wyżej kosztów należy doliczyć również podatek od towarów i usług oraz wynagrodzenie notariusza za wypisy.
Obowiązek spadkobiercy po stwierdzeniu nabycia spadku u notariusza
Kiedy postępowanie spadkowe zostanie zakończone zarejestrowaniem Aktu poświadczenia dziedziczenia, spadkobiercy mają obowiązek złożyć, w terminie sześciu miesięcy od dnia zarejestrowania Aktu poświadczenia dziedziczenia, we właściwym urzędzie skarbowym, zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych na formularzu SD-Z2.